Koncert „Georg Bridgetower-skrzypek z Białej”- BCK Bielsko-Biała

miejsce: Dom Muzyki Bielsko-Biała
data: 2013-05-22
godz: 18.00
bilet normalny: PLN
bilet ulgowy: PLN

brytyjski wirtuoz skrzypiec i kompozytor karaibsko-polskiego(niemieckiego) pochodzenia urodzony w 1778r w Białej. 24.05.2013r mija 210 rocznica pierwszego wykonania w Wiedniu wraz z L.V.Beethovenem dedykowanej skrzypkowi Sonaty skrzypcowej nr 9 A-dur (op. 47). Wstęp wolny – odbiór bezpłatnych zaproszeń w BCK w dziale organizacji imprez tel:8281645 Piotr Sadowski – skrzypce Aleksandra Sadowska – fortepian Marcin Wolak - bas

 George Augustus Polgreen Bridgetower

Nazywano go „księciem Abisynii”, ale urodził się w Białej 11 października 1778 roku (wg innych
źródeł 29 lutego 1780). Pochodzenie jego matki nie jest pewne. Według jednych źródeł wywodziła
się ze Szwabii, inni twierdzą, że była Polką. Jego ojciec (pochodzący z Barbadosu) był służącym na
dworze ks. Miklósa Józsefa I Esterházyego von Galántha. W jego pałacu w Fertöd, zwanym „węgierskim
Wersalem”, działała opera, teatr lalkowy i orkiestra. Na zamku Eisenstadt odbywały się
też koncerty. Nadwornym kompozytorem i kapelmistrzem rodziny Esterházych był Franz Joseph
Haydn, który prawie połowę zawodowego życia spędził jako muzyk w randze oficera dworu w letnich
rezydencjach swoich protektorów. Na elitarnym odludziu „węgierskiego Wersalu” nadworny
kapelmistrz odkrył muzyczny talent małego George’a i zaczął mu udzielać lekcji.
Uznany za cudowne dziecko, w 1789 dawał udane koncerty jako młodociany wirtuoz skrzypiec
– w Paryżu, Londynie, Bath i Bristolu. Od 1795 zamieszkał na stałe w Londynie.
W 1802 pozwolono Bridgetowerowi wyjechać do Drezna, aby odwiedzić matkę i brata. Rok
później wystąpił w Wiedniu razem z Ludwigiem van Beethovenem. Wywarł wielkie wrażenie na
austriackim kompozytorze, który zadedykował mu Sonatę skrzypcową nr 9 A-dur (op. 47). Po raz
pierwszy została publicznie zagrana 24 maja 1803 r. w wiedeńskim teatrze Augarten – Beethoven
grał na fortepianie, a Bridgetower akompaniował mu na skrzypcach. Wkrótce jednak doszło konfliktu
między muzykami, w wyniku czego Beethoven zadedykował swoje dzieło Rodolphowi Kreutzerowi
(dziś sonata jest znana właśnie jako „Kreutzerowska”). Najbardziej znana wersja mówi o
tym, że Bridgetower obraził kobiety, które okazały się przyjaciółkami Beethovena.
Wymieniany jako jeden z pięciu ciemnoskórych Europjeczyków, który wywarli wpływ na kulturę
naszego kontynentu, obok Puszkina, Aleksandra Dumas, Samuela Coleridge’a i Johna Archera

 

 (ur. 11 października 1778 w Białej w Galicji, zm. 29 lutego 1860 w Londynie) – brytyjski wirtuoz skrzypiec i kompozytorkaraibsko-niemieckiego pochodzenia.

Ojciec Bridgetowera, John Frederick Bridgetower, pochodził z Karaibów, najprawdopodobniej z Barbadosu; matka natomiast pochodziła ze Szwabii. Oboje byli służącymi. Przyszły skrzypek urodził się w 1778 w Białej – małym miasteczku na śląsko-galicyjskim pograniczu, dziś tworzącym miasto Bielsko-Biała w południowej Polsce. Jego ojciec pracował wtedy dla Mikołaja Józefa księcia Esterházy, patrona Josepha Haydna.

Już w dzieciństwie wykazywał wielki talent muzyczny, dając w 1789 udane koncerty w Paryżu, Londynie, Bath i Bristolu. W 1791 zainteresował się nim brytyjski następca tronu znany wkrótce jako Jerzy IV Hanowerski, który zaczął nadzorować jego dalszą edukację muzyczną. Od 1795 mieszkał na stałe w Londynie, kształcąc się pod kierunkiem François-Hippolyte Barthélémona (dyrektora Covent Garden Theatre), Ivana Jarnovicia i Thomasa Attwooda (organisty w katedrze św. Pawła oraz profesora Królewskiej Akademii Muzycznej).

Do końca XVIII wieku brał udział w około 50 koncertach w teatrach londyńskich, takich jak Covent Garden, Drury Lane czy Haymarket, był też zatrudniony przez przyszłego króla w jego orkiestrach w Brighton i Londynie.

W 1802 pozwolono Bridgetowerowi wyjechać do Drezna, aby odwiedzić matkę i brata. Rok później wystąpił w Wiedniu razem z Ludwigiem van Beethovenem. Wywarł wielkie wrażenie na austriackim kompozytorze, który zadedykował mu Sonatę skrzypcową nr 9 A-dur (op. 47). Po raz pierwszy została publicznie zagrana 24 maja 1803 r. w wiedeńskim teatrze Augarten – Beethoven grał na fortepianie, a Bridgetower akompaniował mu na skrzypcach. Wkrótce jednak doszło konfliktu między muzykami, w wyniku czego Beethoven zadedykował swoje dzieło Rodolphowi Kreutzerowi (dziś sonata jest znana właśnie jako "Kreutzerowska"). Najbardziej znana wersja mówi o tym, że Bridgetower obraził kobiety, które okazały się przyjaciółkami Beethovena.

Po tym epizodzie Bridgetower powrócił do Londynu, gdzie kontynuował karierę muzyczną, a także zaczął nauczać. 4 października 1807 został wybrany do Królewskiego Stowarzyszenia Muzyków, był też członkiem Trinity Hall, uzyskując tam w czerwcu 1811 tytuł Bachelof of Music. Występował z orkiestrą Królewskiego Towarzystwa Filharmonicznego. W 1816 ożenił się z Mary Leech Leeke. Później dużo podróżował, zwłaszcza do Włoch, gdzie mieszkała jego córka.

Zmarł w 1860 w Peckham w południowej części Londynu, pozostawiając po sobie 1000 funtów, które zapisał siostrze zmarłej żony. Jego szczątki spoczywają na cmentarzu Kensal Green. Dom, w którym mieszkał do śmierci, został wyburzony w roku 1970.

Własne kompozycje Bridgetowera zawiera Diatonica amonica na fortepian, opublikowane w 1812 w Londynie, oraz Henry: A voice na głoś średni i fortepian. Listę jego dzieł można znaleźć w Black Music Research Journal, Vol. 10, Nr 2, Fall 1990, w artykule Dominique-Rene de Lerma.

Postaci Bridgetowera poświęcony był krótkometrażowy film A Mullato Song z 1996. Grał go Everton Nelson jako dorosłego i Cole Mejas jako dziecko. Pojawia się też w Wiecznej miłości z 1994. W 2009 Rita Dove, laureatka nagrody Pulitzera, wydała książkę Sonata Mulattica.